Klimaatbestendigheid | Tussen strategie en praktijk

28 november stond klimaatbestendigheid centraal als onderdeel van het jaarthema klant&klimaat. We waren deze dag te gast bij de Vervoerregio Amsterdam.

Onder leiding van dagvoorzitter Peter Boom (Railforum) blikten we kort terug op de bijeenkomst in februari rondom dit thema. Recente gebeurtenissen met stormen en overstromingen hebben ons laten inzien dat de urgentie van dit thema hoog is. Maar ook vanwege politieke ontwikkelingen moeten we als sector dit thema hoog op de agenda (blijven) zetten.

René Vrugt (I&W) benadrukte deze urgentie met de conclusies uit KNMI-scenario`s; we moeten aan de slag! Het kabinet werkt aan een Nationale Klimaatadaptatie Strategie, hiermee moeten we in 2026 klimaatbestendiger worden in Nederland. Dit vraagt om een goede mix van preventie, beheersing & acceptatie en flexibiliteit. Er zijn verschillende adaptatiepaden opgesteld. Voor het spoor is vastgesteld dat in 2050 dezelfde mate van beschikbaarheid van netwerken er is en er geen groter veiligheidsrisico dan in 2020 is. Voorbeelden van maatregelen zijn klimaat robuust onderhoud, klimaatbestendigheid van infrastructuur, verwerken van netwerkredundantie en operationele processen en acceptatie verminderde functionaliteit.

Na deze keynote hebben de deelnemers in twee rondes aan interactieve deelsessies deelgenomen; keuzes bij investeringen in infrastructuur (Jasper Ingram, ProRail), meedenken aan de NAS adaptatiepaden (Anoek de Jonge, I&W en Elco Koks, VU), gevolgen voor de reizigers (Harro van Konijnenburg, NS en Gerard Hellburg, VRA) en gevolgen voor assetmanagement (Arnold Wielinga, RHDHV en Frank Strik, Alstom).

De uitkomsten van de deelsessie werden plenair teruggekoppeld en bediscussieerd met de deelnemers en panelleden Elco Koks (VU), Ward Mesman (I&W) en Jasper Ingram (ProRail); zijn sommige veiligheidseiseneisen niet achterhaald en kunnen we deze met techniek en innovaties niet eenvoudiger afstemmen op klimaatadaptatie? Is een lagere beschikbaarheid van diensten bespreekbaar als dit tijdig gecommuniceerd wordt? Mag de kwaliteit van de dienst (tijdelijk) omlaag vanwege personeelstekorten? Wie bepaalt wanneer diensten afgeschaald worden bij extreme hitte? Lokaal of regionaal zoals de veiligheidsregio?

Verder werd besproken dat de sector moet samenwerken met andere actoren zoals waterschappen, de omgevingswet een rol heeft en dat we als sector moeten bepalen wanneer welke uitdagingen als eerst aangepakt worden. Door de vele actoren en stakeholders is een goed overzicht al lastig te maken, laat staan regie voeren! Wie gaat deze regie voeren? Deze vraag bleef onbeantwoord en daagt onze sector wellicht uit om een risicodialoog te voeren. Wil jij hierover meepraten? Meld je dan aan voor onze nieuwe kenniskring Duurzaamheid, Energie en Klimaat via info@railforum.nl. Het panel sloot af met de oproep om de brede kennis te blijven delen en pilots uit te voeren; blijf nieuwsgierig en ga op onderzoek!

Veel dank aan alle sprekers, dagvoorzitter Peter Boom en de gastvrijheid en medeorganisatoren Gerard Hellburg en Noortje Zwart.

Gevolgen van klimaatverandering merken we op vele fronten. Langdurige hitte en extreme neerslag hebben effect op ons materiaal en materieel en dus op de operatie in het ov. Hoe robuust is ons netwerk en welke keuzes zijn er te maken, wanneer we investeren in infrastructuur; welke effecten geven deze keuzes?

De reiziger verwacht zijn reis zonder belemmeringen te voltooien; hoe realistisch is dit bij langdurig extreem weer? Wat betekent dit alles voor de operatie en hoe zorgen we voor acceptabele beschikbaarheid voor de reiziger?

Het ministerie van I&W presenteert de nationale adaptatie strategie; wat betekent dit voor de sector en hoe verhoudt zich dit tot Europese richtlijnen?

Na de plenaire presentatie verdiepen we ons via deelsessies in relevante thema`s. Jouw bijdrage zorgt ervoor dat realisatie van klimaatbestendigheid van de railsector concreet en zorgvuldig plaatsvindt. Denk en doe mee op deze dag in het kader van het jaarthema klant en klimaat.

Programma: